Na­wet tak pros­ta czyn­ność jak go­towa­nie ja­jek wy­maga sku­pienia i uświado­mienia so­bie ro­li, jaką w życiu od­gry­wa czyn­nik cza­su. (Arthur Conan Doyle)

        Cały czas toczą się dyskusję ile w ciągu tygodnia można zjeść jaj.      Jedni mówią, że nie ma to znaczenia, inni twierdzą, że maksymalnie 2 sztuki.

        Spory te wynikają z faktu, że Polacy bardzo lubią spożywać jaja co potwierdzają dane statystyczne. Zgodnie z nimi przeciętny mieszkaniec Polski w 2010r zjadł 207 sztuk jaj (co daje średnio ok. 4 sztuk na tydzień).

        Jaja są cennym źródłem takich witamin i składników mineralnych jak A, D, E, H, wapń, potas, żelazo, fosfor oraz siarkę. Oprócz tego zawierają aminokwasy egzogenne (są to aminokwasy, które muszą być dostarczane wraz z pożywieniem, ponieważ organizm nie potrafi ich samodzielnie wytworzyć) jak lizyna, treonina czy metionina. Posiadają także NNKT (niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe) oraz fosfolipidy w tym lecytynę, (która poprawia koncentrację i zdolność zapamiętywania).

       Jaja można jeść jako potrawy samodzielne oraz często są one składnikiem bardziej złożonych potraw i wypieków.

Jak się z nimi obchodzić?

Przed użyciem należy je dokładnie umyć dzięki czemu do przyrządzanych potraw nie przedostaną się chorobotwórcze bakterie. Jaja z których będziemy robić lody, kremy czy też majonezy po umyciu należy je parzyć wrzącą wodą ok. 15 sekund.

Jak sprawdzić świeżość jaj?

Kolejnym krokiem jest sprawdzenie świeżości jaj. Istnieje na to kilka sposobów:

1.      Skorupka – jaja świeże ma skorupkę bez nalotów, lekko matową natomiast zbuk charakteryzuję się białym nalotem na skorupce, występują grudki lub jest zbyt błyszczące.

2.      Zapach – skorupkę jaja należy rozbić o brzeg naczynia i powąchać jego zawartość, jeśli wyczujemy nieprzyjemny zapach oznacza to, że jajo jest zepsute i nadaje się do wyrzucenia. Niemiły zapach pochodzi z rozkładu białek, takie jaja nazywa się zbukami.

3.      Konsystencja – po wybiciu jaja na talerzyk świeże jajo ma miły zapach, białko jest przejrzyste, nie rozlewa się i przylega do żółtka, żółtko ma centralne położenie.

4.      Tonięcie jaja – świeże jajo po włożeniu do szklanki z wodą powoli tonie, natomiast nieświeże wypływa na powierzchnię.

 Jak gotować, aby nie doszło do pęknięcia skorupy?

 Aby tego uniknąć zaleca się, aby:

-  jaja po wyjęciu z lodówki ogrzać do temperatury pokojowej,

- do gotowania wybrać odpowiednio duży garnek, aby jaja nie były poukładane warstwami,

- wodę, w której gotujemy jaja należy posolić.

Najbardziej popularne są jaja gotowane na miękko (gotowane 3minuty od momentu zagotowania wody) oraz na twardo (gotowane 10minut od momentu zagotowania wody).

Można przygotować także:

 jaja po wiedeńsku – do szklaki wbija się jaja ugotowane na miękko i na wierzch kładzie się kawałek masła

 jaja w koszulkach – jaja wylewa się na talerzyk i wlewa tuż nad powierzchnią wrzącej, posolonej, zakwaszonej octem wody. Należy gotować je przez 3 minuty i następnie wyjąć cedzakową łyżką.

Znakowanie jaj:

Jaja można podzielić ze względu na wielkość:

S – małe: poniżej 53 g

M – średnie: od 53g – 63g

L – duże: od 63g – 73g

XL – bardzo duże: 73 g i więcej

Symbole zamieszczone na skorupce jaja:

Początkowa cyfra jest to oznaczenie chowu:

3 - system klatkowy
2 - system ściółkowy
1 - wolny wybieg
0 - chów ekologiczny

Następnie jest oznaczenie kraju np. PL, dwie kolejne cyfry to kod województwa, dwie następne kod powiatu, następne dwie – kod zakresu działalności i dwie końcowe oznaczają kod fermy w danym powiecie.  

           Przy spożywaniu jaj, podobnie jak w przypadku innych produktów należy zachować umiar. Przy kupnie zaleca się czytanie symboli oznaczonych na jajach i wybieranie tych oznaczonych symbolem 0 lub 1. 

Na koniec jako ciekawostkę podam, że drugi piątek października to ŚWIATOWY DZIEŃ JAJA!